Close
Sarrera-hitzaldia
“Made in Euskadi ekodiseinuaren 20 urte” erakusketaren irekiera
Azken urteetan ikusi da ekodiseinua lehiakortasun-faktore argi bihurtu dela enpresentzat. Merkatuetako hazkunde-igurikimenak handiagoak dira produktu ekodiseinatuen kasuan produktu tradizionalen kasuan baino, eta posizionamendu hobea sortzen da nazioarteko merkatuetan esportazioen hazkunderako. Era berean, eta ingurumenaren mailan emaitzak lortzeaz gain, ekodiseinuak laguntzen du merkatuko irudia eta izen ona hobetzen, merkatu berriak irekitzen, eta produktuak, prozesuak eta materialak enpresan diseinatzeko gaitasuna handitzen. Gainera, ekonomia zirkularra funtsezko estrategietako bat da berotegi-efektuko gasen isuriak murrizteko.
Dinamizatzailea:
Ekonomia zirkularreranzko trantsizioan, merkatuak ezin dituenean berak bakarrik pizgarriak aurkitu portaera-jarraibide berriak lortzeko, nahitaezkoa da administrazioak parte hartzea ezinbestean bete beharreko ekodiseinu-eskakizun berriak ezarriz ingurumen-hobekuntzako gutxieneko batzuk bermatzeko. Eskakizun horien adibideak dira, besteak beste, Ekodiseinu Zuzentaraua eta erabilera bakarreko plastikoak erabiltzeari jarritako murrizketak. Ekodiseinu Zuzentarauari dagozkion neurriekin soilik –eta, zehazkiago, 2019ko urrian onetsitako neurri berriekin–, Europako Batzordeak estimatzen du CO2 baliokidearen 46 milioi tona baino gehiagoren murrizketa 2030ean eta urteko 150 €-ko aurrezkia etxebizitza bakoitzean Europan. Emaitza horiek nabarmen igoko dira M/543 mandatutik eratorritako neurriekin; bertako arauak alderdi hauekin lotuta daude: produktuen bizitza baliagarriarekin, haien osagaiak berrerabiltzeko gaitasunarekin, haien materialak birziklatzeko gaitasunarekin, eta, azkenik, berrerabilitako osagaien, birziklatutako materialen eta lehengai kritikoen erabileraren ebaluazioarekin.
Dinamizatzailea:
Produktuen iraunkortasuna luzatzea ekonomia zirkularraren zutabeetako bat da. Diseinutik, mantentzetik, konponketa aurreratutik nahiz birmanufakturatik hel dakioke. Produktuaren balioa luzatzearen (“Product Value Retention”) erakusgarri onena birmanufaktura da; berotegi-efektuko gasen inpaktua % 70 inguru murrizten duen jarduera da, enpresa-aukera berriak sortzen dituena, baina, aldi berean, negozio-ereduan aldaketak eskatzen dituena. Aldaketa horiek are garrantzitsuagoak izango dira enpresak erabakitzen badu “produktua zerbitzu gisa” eredurantz hurbiltzea; izan ere, eredu zirkular horretan iraunkortasuna eskakizun bat da eta sarrerak zerbitzutik datoz, baina aurrera eraman beharreko erronka estrategiko eta finantzarioak oso garrantzitsuak dira.
Dinamizatzailea:
Bertaratutako guztien topaketa.
Gaur egun industriak kontsumitzen dituen lehengai ez-berriztagarri gehienak inportatuak dira. Munduko gehiegizko demandak baliabideak globalki ahitzea dakar, eta prezio-fluktuazio nabarmenak eragiten ditu. Materialak Euskadiko industriaren kostuen % 61 dira, oso bideratuta dagoelako metalaren eta polimeroen eraldaketara. Bizitza-ziklo osoan aplikagarriak diren efizientzia-neurriek lehengaien kontsumoaren % 6 murriztu dezakete; horri esker, 2.000 milioi euroko aurrezkia lortuko litzateke Euskadiko industrian, eta berotegi-efektuko gasen % 45 murriztuko litzateke. Balio-kate eta multinazional nagusien erronka da, beraz, bizitza-ziklorako bidea ematen duten materialei dagokienez berritzea, lehiakide globalen aurrean prestazio altuengatik eta jasangarritasunagatik nabarmentzeko.
Dinamizatzailea:
Ekonomia zirkularreranzko nahitaezko eraldaketak industriaren aliatutzat eduki behar du industria horrek eskainitako ondasunen eta zerbitzuen kontsumitzaileen multzoa. Ondo informatuta dagoen kontsumitzaile batek mezu argia zabal dezake bere erosketa-boterearekin produktu nahiz zerbitzu jasangarriagoen alde. Nolanahi ere, horretarako informazio-, zehaztasun- eta koordinazio-tresna fidagarriak behar ditu, eta mezu argiak, erabakiak irizpideetan oinarrituta hartzeko aukera ematen digun informazio nahikoa eduki ahal izan dezan. Hori aplikatzen zaie hiru agente kontsumitzaile handiei: hiritarrei, administrazio publikoari eta enpresei. Ekonomia zirkularrerako Ekintza Plana martxan jarriz, Europako Batzordeak tresna garrantzitsuak bultzatu ditu egiazko informazioa emateko kontsumitzaileei. Saio honetan tresna horiek aztertuko dira, baita tresna horien gaur egungo eta etorkizuneko efikazia ere.
Dinamizatzailea:
Enpresek sektorekako klusterren dinamizazioarekin izandako 50 kasu praktikoren aurkezpena. Helburuak:
Ekonomia zirkularreko eredu berriranzko trantsizioan, berrikuntzak funtsezko garrantzia du. Zientzia, Teknologia eta Berrikuntzako Plana Euskadi 2030 lantzeko oinarrietan, hiru lan-area lehenetsi identifikatu dira: industria adimenduna, energia garbiagoak eta osasun pertsonalizatua; horiez gain, ekoberrikuntza-aukeren nitxoak, hiri jasangarriak, elikadura osasungarria eta kultura-industriak ere aipatu dira. Area eta nitxo horiek guztiak oso lotuta daude ekonomia zirkularraren printzipioekin; izan ere, Planaren hiru zeharkako ekimenetako bat da. Horregatik, Euskadik berrikuntza eta ikerketa bultzatuko ditu erakundeetan, lankidetza-eredu desberdinen bidez. Euskadiko enpresek gero eta dinamikoagoak izan beharko dute, gero eta gehiago inbertitu beharko dute ekonomia zirkular eta karbono gutxiko batean, eta ikerketak egin beharko dituzte beren produktu berri horiek aukera eman dezaten ingurumen-inpaktua eta produktu horien prestazioak nahiz kostuak hobetzeko. Ildo horretatik, funtsezkoa da Eusko Jaurlaritza aldaketa horien sustatzaile gisa azaltzea, laguntza-lerroen eta -programen bitartez.
Bertaratutako guztien topaketa
Euskal industria kimikoak 4.000 lanpostu baino gehiago sortzen ditu, eta beraren ardatz nagusia nazioartean merkaturatzen diren produktu berritzaileen formulazioa da. Gai kimikoei buruzko europar ingurumen-erregulazioek motor moduan funtzionatzen dute euskal industriaren ekodisenuarentzat; izan ere, gai berriztagarri eta birziklatuak integratzen ari da, ontziak murrizten ditu eta negozio-ereduak aldatzea planteatu ere egiten du. Gainera, ekoetiketen bidez, merkatuari erakusten dio nola murrizten duen bere produktuen ingurumen-aztarna.
Dinamizatzailea:
Lankidetzarekin:
Sektore honek euskal enplegu industrialaren % 34 sortzen du. Euskadin, lehengaiak sektore honetako kostuen % 58 dira. Euskadin fabrikatutako eta transformatutako altzairu eta aluminioak txatarretik datoz jadanik. Sektore honek metalezko aleazio ia guztiak kontsumitzen ditu; aleazio horiei “material kritikoak” deitzen zaie, haien ingurumen-aztarna handiagatik eta mundu mailan duten eskasiagatik. Aleazio eta produktuen Ekodiseinua, ekoizpen-prozesu efizienteak eta txatarren kudeaketa aurreratua heldu beharreko erronkak dira, eta badute eragina beste sektore batzuen jasangarritasunean; adibidez: automobilgintza, berriztagarri edo makinerian.
Dinamizatzailea:
Lankidetzarekin:
Altzarien eta habitataren sektore honek 5.000 langile baino gehiago ditu Euskadin, gama zein kalitate handiko produktuak ekoiztuz. Europa osoko Administrazio Publikoek euren erosketetan ezartzen dituzten ingurumen-betekizun gero eta zorrotzagoek eta herritarren sentikortasun handiagoak bultzatuta, euskal sektoreak ekodisenura jotzen du eta material jasangarri eta birziklagarriak txertatzen ditu, produktuak modularizatu eta birmanufakturatzeaz batera.
Dinamizatzailea:
Lankidetzarekin:
Automobilgintzako osagaien euskal sektorea -300 enpresa eta 41.000 lanposturekin- Euskadiko sektore lehiakorrenen eta berritzaileenetako bat da. Euskadin, lehengaiak sektore honetako kostuen % 72 dira. Ekoizpen-prozesu efizienteak, arintzea, materialen zikloen itxiera, osagai eta baterien bigarren bizitza eta jabetza-eredu berriak funtsezko erronkak dira automobilgintzarentzat, ekonomia zirkularraren alorrean.
Dinamizatzailea:
Lankidetzarekin:
Eraikuntza-materialen sektoreak 100 ekoizle baino gehiago ditu Euskadin, eta produktibitatean eta jasangarritasunean oinarritutako paradigma aldaketa batez erantzuten ari da, iraganeko gelditasuna gainditzeko xedez. Europako Batzordeak ekonomia zirkularraren lehentasunezko eremu berri gisa definitu du sektore hau. Eraikuntza eredu berri batera zuzentzen ari da, ardatz hauekin: alde batetik, gero eta industrialagoak diren prozesuen optimizazioan eta estandarizazioan oinarrituta haztea; eta, bestetik, gero eta balio handiago duten produktuen birziklagarritasuna segurtatzen duen ekodiseinuaren alde egitea, produktu horiek merkatu globalean merkaturatzeko.
Dinamizatzailea:
Lankidetzarekin:
Garraio-materialaren sektorea, automobilgintza kontatu gabe, Euskadiko industriaren balio erantsi gordinaren % 9 da. Euskadin, lehengaiak sektore honetako kostuen % 59 dira -sektoreak barne hartzen ditu trenbide-, itsaso- eta aeronautika-sektoreak-. Industriak aurrea hartu dizkien joeren artean, aipatzekoak dira material jasangarri eta arinagoen ekodiseinua, produktuen eta osagaien bizitzaren luzapena, eta azpiegitura eta garraiobideen erabileraren maximizazioa.
Dinamizatzailea:
Lankidetzarekin:
Bertaratutako guztien topaketa
Herritarren kontsumo-sektorera zuzendutako produktuak ekoizten dituzten sektore industrialak ehungintzan dauden zentratuta, 100 enpresa txiki baino gehiago bilduz, eta paperezko produktuen fabrikazioan ere bai, baldin kanpo uzten baditugu elikagaiak, altzariak eta eraikuntza-produktuak. Europako Batzordeak Ehunki Jasangarrien Estrategia bat abiatu du, eta horrek nabarmen aldatuko du jokalekua, plastikoekin gertatu zen bezala. Herritarrentzako produktuen ingurumen-inpaktuari buruzko komunikazio garden eta alderagarria Europar Batasuna hedatzen ari den funtsezko lehentasunetako bat da, kontsumo berdearen eskaria aktibatzeari dagokionez.
Dinamizatzailea:
Makineria eta ekipoen sektoreak Euskadiko industriaren balio erantsi gordinaren % 11 sortzen du. Euskadin, lehengaiak sektore honetako kostuen % 58 dira. Makineriaren sektoreak ekonomia zirkularraren alorrean aurrez aurre dituen erronkak honako hauek dira: bizi-zikloaren 4.0 ikuspegia, teknologia ekoefizienteak, mantenu aurreratua, retroffiting – manufaktura, eta “produktua zerbitzu moduan” deritzan negozio-eredua.
Dinamizatzailea:
Lankidetzarekin:
Elikagaiak eta edariak merkaturatzeko eta banatzeko jarduerek 50.000 lanpostu baino gehiago sortzen dituzte Euskadin. Euskadiko nekazaritzako elikagaien sektoreak 6 milioi tona elikagai inguru kontsumitzen ditu urtean, eta horren herena baino gehiago bertokoa da. Europako Batzordeak bioekonomiaren eta elikagaien ingurumen-aztarnen alde egiten du, eta horrek aukera berritzaileak sortzen ditu sektore horretan, hala nola prozesuen ekoefizientzia, azpiproduktuen berrerabilpena edo ontzi jasangarri berriak.
Dinamizatzailea:
Lankidetzarekin:
Sektore elektriko eta elektronikoak Euskadiko industriaren balio erantsi gordinaren % 15a sortzen du. Sektore horretako lehengaiak bere kostuen % 57 dira Euskadin. Energia berriztagarriek eta ekipo elektriko-elektronikoek badituzte diseinutik landu behar diren efizientzia energetikoko betekizunak. Europako Batzordea arau berriak garatzen ari da produktu horien iraunkortasuna bultzatzeko, eta horrek berekin dakartza diseinu berriak, 4.0 mantenuak, birmanufaktura, birziklapen aurreratua eta negozio-ereduen aldaketak.
Dinamizatzailea:
Lankidetzarekin:
Gazteei zuzendutako jardunaldi berezia, bereziki unibertsitateko eta lanbide-heziketako ikasleei zuzendua
San José de Calasanz (Santurtzi) 
Ostalaritzako Eskola (Galdakao)
IK Ingeniería (Basauri)
Dinamizatzailea: Coach and Play
Bertaratutako guztien topaketa
Dinamizatzailea: Coach and Play
Irakasleentzako saio paraleloa.
Izenematea: https://www.ihobe.eus/jarduerak/ekonomia-zirkularrari-buruzko-prestakuntzaren-erronka-gazteentzat
Ordutegia: 09:30 – 13:30 (0D gela).
Emaitzen aurkezpena.
Bai unibertsitateek eta bai enpresa pribatuek maila handiko I+G jarduerak lantzen dituzte. Nolanahi ere, arrazoi desberdinak izan dituzte betidanik horretarako. Unibertsitateen helburua da, nagusiki, ikerketa egitea ezagutza berriak lortzeko; enpresena, berriz, irabaziak sortzea. Bi faktoreri esker, bien helburuak hurbiltzen ari dira: unibertsitateen ikuspegia ekintzaileago bihurtu da, eta enpresek balio handiagoa ematen diote gaur egun ikertzaile akademikoen esperientziari, esperientzia horren ondorioz lehiakorrak bihur baitaitezke. Gainera, gaur egun, lankidetza ezinbestekoa da Ekodiseinuaren eta Ekonomia zirkularraren arloko ezagutzen aurrerapen berriak enpresetara behar bezala hel daitezen. Mahai-inguru honek Euskadin Ekodiseinuaren arloko prestakuntzarako eta lehiakortasunaren sustapenerako abian jarri diren jarduerak aztertuko ditu, bai unibertsitateei eta bai gazteriari dagokienez.
Mahai-inguruan parte hartzen duten entitateak:
Dinamizatzailea:
Nola aurre egin ekonomia zirkularrari buruzko prestakuntzaren erronkei gazteentzat?
BASQUE ECODESIGN MEETING 2020
Iñaki Arriola (Eusko Jaurlaritzaren Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitzako sailburua)
Elisa Tonda (NBE Ingurumeneko Programaren Kontsumo eta Ekoizpen Iraunkorreko Unitateko burua)
Cesar Santos (EUROPAKO BATZORDEA)
Marc Vidal (Zientzia dibulgatzailea)
Agustín Delgado (Iberdrola)
Yolanda Fernández (EDP)
Kerman Osoro (CIE Automotive)
Inge Isasa (Orona)
Ignacio Quintana (Ihobe-Eusko Jaurlaritza)
César Santos (Europako Batzordea)
Timoteo de la Fuente (Industria, Merkataritza eta Turismo Ministerioa)
Ramón Villacampa (BSH Electrodomésticos)
Fernando Peinado (Saint-Gobain ISOVER)
Nerea Ruiz (ECOS)
Javier Larrieta (Ormazabal)
Jose María Fernández (Ihobe-Eusko Jaurlaritza)
Alberto Eguren (Mondragon Unibertsitatea)
Bart Kamp (ORKESTRA)
Óscar López (GAMESA Gearbox)
Izaskun Lertxundi (Vicinay Marine)
José Antonio Alonso (Wat Direcciones)
Tania Hardy (Conseil Européen de Remanufacture)
Ander Elgorriaga (Ihobe-Eusko Jaurlaritza)
Janez Potočnik (Nazio Batuen Nazioarteko Baliabideen Mahaiko lehendakaria eta EBko Zientzia eta Ikerketa eta Ingurumeneko Komisario ohia)
Gonzalo Huaroc (ADEME – Pole Eco-conception)
José Manuel Martín (CEIT)
Mónica de la Cruz (ANAIP)
Maider García de Cortázar (Tecnalia)
Koldo Gondra (Gaiker)
Ana Mezo (Ihobe-Eusko Jaurlaritza)
Pilar Chiva (Kataluniako Gobernua)
Gonzalo Fornos (AERCE)
Alejandro Martínez (Eroski)
Begoña de Benito (Ecoembes)
Gorka Benito (Environdec)
José Magro (AENOR)
Gorane Ibarra (Ihobe-Eusko Jaurlaritza)
Irene Alarcó (Club de Excelencia en Sostenibilidad)
Elena Moreno (Eusko Jaurlaritza - Ingurumen sailburuordea)
Olga Martín (Aclima)
Joseba Bilbatua (Mondragón Corporación)
Amaia López Iriondo (Confebask)
Lola Elejalde (Innobasque)
Carmen Gómez-Acebo (Coca-Cola European Partners Iberia-ren Jasangarritasunaren zuzendaria)
Andoni Lorenzo (Zorelor)
Juan Ignacio Valpuesta (CTL-TH ENGINEERING)
Teresa Porto (Laboratorios Bilper)
Aitor Pérez (A&B Laboratorios de Biotecnología)
Luis Blanco (Kimika)
David Hernández (Vicinay Sestao)
Iñigo Unamuno (Sidenor)
Hector Trigueros (Befesa Aluminio)
Tomás Posada (Bostlan)
Javier Vega (Stadler)
Asier San Millán (Siderex)
Miguel Jimenez (Sellex)
Isabel Bilbao (Gitma)
Ane Lertxundi (Habic)
Urko Gurmendi (Cikautxo)
Nerea Egidazu (Fagor Ederlan)
Lucía Sánchez (Batz)
Mikel Lorente (ACICAE)
Debora Cruz (Hormigones Hanson)
José Veiga (Ecopaja)
Marisol Barral (Asfaltia)
Jesús Gámiz (Grupo Gámiz)
Asier P. Urkia (Impact Acoustic System)
Jon Ansoleaga (Eraikune)
Oskar Azkarate (Baskegur)
Aitor Saez de Cortazar (Ihobe)
Jaime Fernández-Castañeda (ITP Aero)
Koldo Bilbao (Wartsila Ibérica)
Mikel Beitia (Euskotren)
Enrique Meroño (Iberdrola)
Ibai Uria Gaztelu-Iturri (Bilboko Portuko Agintaritza)
Fernando Zubillaga (Cluster de Movilidad y Logística)
Edu Uribesalgo (Ternua)
Maider Camarero (Luma Suite)
David Zabala (Ekorec)
Mikel Elzo Feijoo (SKFK)
Iñigo Aizpuru (Ihobe)
Asier Agirregomezkorta (Ulma Servicios de Manutención)
Amagoia Paskual (Addilan Fabricación Aditiva)
Jon Ander Aguirrebengoa (Emica Bombas)
Sergio Aguirre (Mizar)
Cristina Rodríguez Domingo (Eroski)
Luis Artola (Plastigaur)
Jon Ruiz Ibinarriaga (La Salve)
Carlos Bald Garmendia (Azti)
Iñigo Alonso (Arctic Sea, S.L. - CLCircular, Coollogger)
Virginia Matesanz (CLUSTER alimentación Euskadi)
Jaime Zufía (AZTI)
Igor Cantero (Cegasa)
Fernando Loizaga (Ingeteam)
Rubén Rubio (Lancor)
Mikel Argoitia (Domusa Calefacción S.Coop.)
Begoña Molinete (Clúster Energía)
Jesús Losada (Ihobe)
Nicola Cerantola 
Gemma Martínez (Aktorea eta bakarrizlaria)
Rikardo Minguez (EHU – UPV)
Marcelo Leslabay (Universidad de Deusto)
Sergio Salas (Fundación Novia Salcedo)
Jesus Losada (Ihobe)